Bạn đọc Ngọc An, 32 tuổi, Hà Nội: Tôi 32 tuổi, có 1 răng khôn mọc ngầm và 1 răng khôn mọc lệch. Bác sĩ tư vấn giúp, răng khôn có thể nhổ thông thường được không hay phải tiểu phẩu ạ? Và việc nhổ răng khôn có ảnh hưởng đến xương hàm không? Xin cám ơn bác sĩ.
Thạc sĩ – bác sĩ Nguyễn Anh Ngọc giám đốc chuyên môn Nha Khoa Home trả lời:
Chào bạn An,
Răng khôn hay gọi là răng số 8 hoặc răng hàm số 3, nó là răng mọc cuối cùng của hàm. Nó thường hay mọc ở độ tuổi trưởng thành của con người (từ 17 đến 25 tuổi) và không phải lúc nào răng cũng sẽ phát triển thuận lợi. Vì không gian hàm thường không đủ, và răng khôn dễ mọc lệch hoặc bị mọc ngầm, nó gây nhiều vấn đề như đau nhức, viêm nhiễm thậm chí là ảnh hưởng đến các răng bên cạnh.
Răng khôn có thể nhổ thông thường được không?
Việc lựa chọn phương pháp để loại bỏ răng khôn không phải là quyết định được đưa ra một cách tùy tiện. Mỗi chiếc răng khôn, với vị trí mọc khác nhau và mức độ phát triển riêng biệt, đòi hỏi bác sĩ phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tiến hành can thiệp. Dựa trên những đặc điểm cụ thể ấy, quá trình nhổ răng sẽ được thực hiện theo hai hướng tiếp cận phổ biến:
Phương pháp nhổ răng truyền thống
Phương pháp này được áp dụng khi răng khôn mọc một cách “ngoan ngoãn” – tức là răng mọc thẳng hàng, không chen chúc hay tạo áp lực lên răng kế cận. Dù có thể nằm dưới nướu hoặc chưa nhú hoàn toàn, nhưng nếu không gây biến chứng như viêm hay nhiễm trùng, răng vẫn có thể được nhổ bằng cách thông thường mà không cần đến biện pháp can thiệp sâu. Đây là hình thức nhẹ nhàng và ít gây tổn thương nhất trong các kỹ thuật loại bỏ răng khôn.
Phương pháp tiểu phẫu
Ngược lại, trong những trường hợp răng khôn không “hợp tác” – chẳng hạn như mọc lệch hướng, nằm nghiêng, bị chôn vùi sâu trong nướu hoặc bị vùi kín trong xương hàm – việc loại bỏ chúng không hề đơn giản. Những chiếc răng như thế thường gây ra đau nhức, nhiễm trùng hoặc ảnh hưởng đến cấu trúc răng bên cạnh. Vì vậy, bác sĩ buộc phải sử dụng phương pháp tiểu phẫu: tiến hành rạch nướu, thậm chí có thể phải cắt nhỏ răng thành nhiều phần trước khi lấy ra từng mảnh một. Đây là một quá trình phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật cao và sự tỉ mỉ để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bệnh nhân.
Xem thêm: Review kinh nghiệm nhổ răng khôn thực tế
Nhổ răng khôn có ảnh hưởng đến xương hàm không?
Thông thường, việc nhổ bỏ răng khôn diễn ra khá suôn sẻ và không để lại bất kỳ tổn hại nào đáng kể đến cấu trúc xương hàm. Tuy nhiên, không phải lúc nào mọi thứ cũng suôn sẻ như vậy. Đã có những trường hợp hiếm hoi, sau quá trình nhổ, người bệnh phải đối mặt với những biến chứng tiềm ẩn – những hậu quả âm thầm nhưng có thể ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe tổng thể nếu không được nhận biết và xử lý kịp thời.
Viêm tủy xương hàm
Đây là một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất và thường bắt nguồn từ việc thiếu kiểm soát yếu tố vô trùng trong quá trình phẫu thuật. Khi răng được lấy ra trong môi trường không đảm bảo tiệt trùng – dù chỉ một sơ suất nhỏ – vi khuẩn sẽ tận dụng cơ hội ấy để len lỏi sâu vào trong mô xương hàm. Tại đây, chúng sinh sôi và gây ra tình trạng viêm tủy xương, kéo theo những cơn đau âm ỉ, dai dẳng, khiến người bệnh ăn không ngon, ngủ không yên và kiệt sức vì sự khó chịu kéo dài.
Viêm hoại tử sàn miệng
Nguy hiểm hơn nữa là tình trạng hoại tử tại khu vực sàn miệng – một vùng đặc biệt nhạy cảm vì đây chính là điểm hội tụ của nhiều mô mềm quan trọng ở cổ và hàm dưới. Khi các tế bào tại khu vực này bị viêm nhiễm nhưng không được điều trị kịp thời, sự hoại tử sẽ dần lan rộng, phá hủy mô và làm suy giảm khả năng hô hấp. Trong những trường hợp xấu nhất, biến chứng này có thể dẫn đến tắc nghẽn đường thở và cướp đi tính mạng người bệnh một cách bất ngờ.
Khó khăn trong việc há miệng
Một biểu hiện thường bị xem nhẹ nhưng lại gây nhiều phiền toái chính là tình trạng co cứng cơ hàm sau khi nhổ răng. Người bệnh có thể cảm thấy hàm mình như bị “khóa chặt”, chỉ mở ra được một phần, khiến việc ăn uống, nói chuyện trở nên vô cùng bất tiện. Hiện tượng này thường xuất hiện sau khoảng 2 đến 3 ngày và có thể kéo dài tới cả tuần nếu không được xử lý đúng cách.
Gãy xương hàm
Một rủi ro hiếm nhưng rất đáng lưu tâm là gãy xương hàm – biến chứng xảy ra khi bác sĩ thiếu kinh nghiệm đã vô tình tạo áp lực quá lớn trong lúc thực hiện thao tác nhổ. Đặc biệt với những bệnh nhân có hệ xương yếu, như người bị loãng xương, chỉ cần một tác động mạnh không kiểm soát cũng có thể khiến xương hàm bị nứt hoặc gãy, để lại hậu quả nghiêm trọng cả về chức năng lẫn thẩm mỹ.
Lời khuyên dành riêng cho bạn An
Với tình trạng một chiếc răng khôn mọc ngầm và một chiếc mọc lệch, nguy cơ gặp các biến chứng trên là hoàn toàn có thể xảy ra nếu không được xử lý đúng cách. Do đó, bạn nên nhanh chóng đến khám tại các cơ sở y tế uy tín – nơi có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao trong lĩnh vực Răng Hàm Mặt. Việc thực hiện chụp X-quang và thăm khám cẩn thận sẽ giúp đánh giá chính xác độ khó của ca nhổ và lựa chọn phương pháp can thiệp phù hợp nhất. Nếu được xử lý đúng kỹ thuật, không chỉ giúp bạn loại bỏ hoàn toàn chiếc răng khôn gây phiền toái, mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho xương hàm và bảo vệ các răng lân cận khỏi nguy cơ tổn thương về sau.
Xem thêm: Sâu Răng Số 7 Do Răng Khôn Và Phương Pháp Điều Trị
Một số lưu ý cần nắm sau phẫu thuật nhổ bỏ răng khôn
Sau khi nhổ răng – đặc biệt là răng khôn – giai đoạn chăm sóc hậu phẫu chính là yếu tố quyết định lớn đến tốc độ hồi phục cũng như khả năng phòng tránh biến chứng. Đây là thời điểm nhạy cảm, nơi từng hành động nhỏ đều có thể mang đến kết quả tích cực… hoặc để lại hậu quả khó lường. Vì vậy, bạn cần đặc biệt ghi nhớ và thực hiện nghiêm túc những nguyên tắc quan trọng dưới đây:
Tuyệt đối không hút thuốc lá trong thời gian này
Khói thuốc không chỉ chứa vô số chất độc có thể làm chậm quá trình lành thương, mà còn có thể phá vỡ cục máu đông quý giá đang hình thành tại vị trí vừa nhổ răng. Một khi lớp bảo vệ này bị phá vỡ, nguy cơ nhiễm trùng sẽ gia tăng đáng kể, dẫn đến những cơn đau âm ỉ, dai dẳng và nhiều hệ lụy khác.
Đừng tin tưởng vào các mẹo dân gian chưa được kiểm chứng
Khi cảm giác sưng hoặc đau không thuyên giảm mà có xu hướng kéo dài, nhiều người vì nôn nóng mà tự ý đắp lá, xông hơi, hay dùng thuốc theo lời mách bảo. Nhưng bạn hãy nhớ rằng, điều trị sai cách không chỉ không giúp vết thương hồi phục, mà còn có thể làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Trong mọi trường hợp bất thường, hãy đến gặp nha sĩ – chỉ họ mới có thể đưa ra hướng xử lý đúng đắn.
Xem thêm: Nhổ răng khôn có ăn được trứng vịt lộn không?
Hạn chế súc miệng bằng nước muối trong giai đoạn đầu
Dù nước muối vốn được xem là sát khuẩn tự nhiên, nhưng ngay sau khi nhổ răng, hành động súc miệng mạnh với nước muối có thể kích thích chảy máu, làm vỡ cục máu đông đang hình thành và khiến vùng nhổ trở nên dễ tổn thương hơn. Thay vì vội vàng vệ sinh bằng cách này, hãy chờ bác sĩ hướng dẫn cụ thể về thời điểm thích hợp để bắt đầu súc miệng trở lại.
Không được khạc nhổ trong ít nhất 6 giờ đầu sau phẫu thuật
Cử động mạnh như khạc nhổ tưởng chừng vô hại, nhưng lại dễ làm bung máu đông hoặc mở rộng vết thương. Hãy giữ cho vùng miệng càng yên tĩnh càng tốt trong những giờ đầu tiên sau nhổ để cơ thể có thời gian khởi động quá trình chữa lành tự nhiên.
Tuyệt đối không dùng lưỡi hoặc bất kỳ vật gì chạm vào vết nhổ
Việc tò mò hoặc quen tay đưa lưỡi chạm vào vị trí vừa phẫu thuật sẽ khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập. Khi ăn uống, bạn cũng nên chủ động nhai bên hàm đối diện và tuyệt đối không để thức ăn tiếp xúc với vùng răng mới nhổ – đây là cách tốt nhất để bảo vệ vùng thương tổn và giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng.
Ưu tiên những món ăn mềm, dễ nuốt và giàu dưỡng chất
Trong vài ngày đầu, bạn nên chọn những món như cháo lỏng, súp ấm hay nước ép để cơ thể được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng mà không làm tổn thương khu vực nhạy cảm. Đồng thời, hãy uống nhiều nước để giữ cơ thể đủ ẩm, hỗ trợ quá trình phục hồi.
Đừng quên tái khám định kỳ theo hướng dẫn của nha sĩ
Cuộc hẹn tái khám không chỉ là thủ tục, mà là cơ hội để bác sĩ kiểm tra liệu vết thương đang lành theo đúng tiến trình hay không. Đây cũng là lúc bạn có thể trình bày bất kỳ biểu hiện lạ nào để được xử lý kịp thời, phòng tránh rủi ro phát sinh về sau.
