“Cái răng cái tóc là góc con người” là câu nói thể hiện sự quan trọng của hàm răng. Việc bảo vệ răng cối, và nhóm răng đóng vai trò nhai nghiền thức ăn, là cực quan trọng. Nhưng nhiều người vẫn không biết răng cối là răng gì và có vai trò như thế nào.
Răng cối là răng gì?
Răng cối là tên gọi quen thuộc, nhưng nhiều người vẫn không biết răng cối là răng gì. Răng cối chính là cách gọi khác của răng hàm và là các răng mọc ở trong cùng của hàm. Tác dụng của nó là bảo vệ xương hàm cũng như thực hiện chức năng nhai.
Để hình dung rõ hơn về vị trí của răng cối, thì chúng ta hãy tưởng tượng có 1 đường thẳng dọc giữa, nó đi qua giữa khuôn mặt và chia bộ răng thành 2 nửa đối xứng bằng với nhau. Từ đường giữa đi về phía bất kỳ, những răng sẽ được đánh vị trí từ 1 đến cuối cùng (thường là răng số 8). Làm tương tự với những cung hàm còn lại cho cả hàm trên và hàm dưới ta sẽ được các răng như sau đây:
- Răng cửa ở giữa: Bao gồm có 4 răng, được đánh số 1;
- Răng cửa ở bên: Nó nằm cạnh răng cửa giữa, có bao gồm 4 răng được đánh vị trí số 2;
- Răng nanh: Mỗi cung hàm thì có 1 răng nanh, cho nên con người sẽ có tất cả là 4 răng nanh và được đánh số 3;
- Răng cối nhỏ được đánh là số 4 và 5, nó gọi là răng cối nhỏ thứ nhất và răng cối nhỏ thứ hai. Có vị trí đứng ngay sau răng nanh. Ở mỗi cung hàm có 2 và tổng cộng sẽ có tất cả 8 răng cối nhỏ (hay các tên gọi khác như răng tiền cối và răng tiền hàm). Răng cối nhỏ là răng chuyển tiếp giữa nhóm răng trước và nhóm răng sau, cho nên chúng có cấu tạo, chức năng hỗn hợp;
Răng cối lớn hay gọi là răng hàm, nó thuộc nhóm răng, có bao gồm tổng cộng 12 chiếc, được đánh số từ 6 tới 8. Răng số 8, hay còn được gọi là răng khôn hay là răng cối lớn thứ ba, nó có thể tồn tại hoặc không trên mỗi cung hàm tùy theo cơ địa mỗi người. Bình thường, răng khôn sẽ không tham gia vào chức năng nhai, cho nên việc loại bỏ chúng sẽ không ảnh hưởng tới chức năng hàm răng. Răng số 6 và răng số 7 (hay là răng cối lớn thứ nhất và thứ hai) có kích thước là lớn nhất, có mặt nhai rộng và đóng vai trò rất quan trọng ở trên mỗi cung hàm. Thức ăn sẽ được tiêu hóa và hấp thu dễ dàng đa phần là nhờ có khả năng nhai nghiền của răng cối lớn. Nhưng do cấu tạo có nhiều múi rãnh nên răng cối lớn thường sẽ khó vệ sinh và rất dễ bị sâu răng.
Đặc điểm của răng cối nhỏ
Trong tiếng Anh,thì răng cối nhỏ được gọi là Bicuspid, được dịch ra nghĩa là răng 2 múi. Nhưng bản chất không phải tất cả răng cối nhỏ đều có cấu tạo gồm 2 múi nên tên gọi này không được phổ biến. Răng cối nhỏ có tên gọi tiếng Pháp là Premolar hay là Premolaire, được dịch ra có nghĩa là tiền hàm hay tiền cối.
Mỗi người bình thường sẽ có là 8 răng cối nhỏ, tương ứng mỗi cung răng sẽ có 2 chiếc. Nó sẽ mọc thay thế răng cối sữa trong giai đoạn từ 9-11 tuổi (trước thời điểm mọc các răng cối lớn thứ 2). Những răng cối hàm trên và hàm dưới mọc tương đối khá đồng đều, răng thứ nhất sẽ mọc lúc 9 tuổi và răng thứ 2 mọc khoảng tầm 11 tuổi.
Răng cối nhỏ nằm giữa răng nanh và răng cối lớn ở trên mỗi cung răng. Về mặt hình thái học, thì răng cối nhỏ được xem là sự chuyển tiếp giữa 2 nhóm răng trên. Về cấu tạo răng cối nhỏ có ít nhất 1 múi lớn sắc hoặc là 2-3 múi với mặt nhai nhỏ hơn răng cối lớn để phù hợp với nhiệm vụ là làm dập nát thức ăn.
Răng cối nhỏ hàm trên
Các đặc điểm nổi bật của răng cối hàm trên là:
- Răng cối nhỏ thứ nhất, thứ hai ở hàm trên có hình dạng giống nhau và nhiều hơn so với hàm dưới;
- Những răng cối nhỏ hàm trên thường sẽ có 2 múi lớn, nó nhô cao với kích thước bằng nhau và khác hoàn toàn với răng cối nhỏ hàm dưới;
- Nếu như nhìn từ mặt nhai, thì các răng cối nhỏ hàm trên sẽ có kích thước trong ngoài lớn hơn kích thước gần xa;
- Nhìn từ mặt bên, thì các răng cối nhỏ hàm trên có đường viền phía ngoài hơi nghiêng nhẹ vào phía bên trong, tính từ điểm lồi tối đa ngoài tới đỉnh múi ngoài;
- Nhìn từ phía trên, những răng cối nhỏ hàm trên sẽ có điểm lồi tối đa ở vị trí 1⁄3 giữa.
Răng cối nhỏ hàm dưới
Răng cối nhỏ hàm dưới thứ nhất (tương ứng với răng số 4) được xem như là một chiếc răng nanh thứ hai, trong khi răng cối nhỏ hàm dưới thứ 2 thì lại trông giống như là một răng cối lớn thu nhỏ.
Các đặc điểm nổi bật của răng cối nhỏ hàm dưới:
- Kích thước múi ngoài lớn hơn múi trong khá là nhiều;
- Thân răng thì có kích thước trong ngoài xấp xỉ gần bằng với kích thước gần xa;
- Nhìn từ mặt bên, thì đường viền ngoài nghiêng hơn bên trong nhiều;
- Điểm lồi tối đa trong khoảng phần ba nhai;
- Rãnh ở giữa thường cong lồi vào trong.
Đặc điểm của răng cối lớn
Khi đi tìm hiểu về răng cối là răng gì, thì chúng ta cần phải nắm được số lượng của răng cối lớn. Theo đó, thì cấu tạo bình thường ở một người trưởng thành sẽ bao gồm là 12 chiếc răng cối lớn (hay gọi là răng hàm), 6 cái tại hàm trên, 6 cái tại hàm dưới và mỗi bên tương ứng sẽ có là 3 răng. Nhóm răng này sẽ không mọc để thay thế cho răng sữa mà chúng còn được gọi là nhóm răng kế tiếp.
Răng cối lớn thứ nhất thường sẽ mọc lúc 6 tuổi và nó là chiếc răng vĩnh viễn đầu tiên mọc ở trong khoang miệng. Răng cối lớn thứ hai sẽ mọc khi chúng ta được khoảng 12 tuổi, và răng cối lớn thứ ba (hay gọi là răng khôn) sẽ mọc ở những thời điểm khác nhau tùy cơ địa của mỗi người.
Răng cối lớn hay là răng hàm sẽ đảm nhiệm chức năng chính là nhai nghiền thức ăn, và giữ kích thước dọc của tầng dưới mặt. Vị trí của răng cối lớn so với khớp thái dương hàm đã giúp cho chúng thực hiện chức năng nghiền đồ ăn 1 cách tốt nhất.
Các đặc điểm nhận biết răng cối lớn:
- Mặt nhai lớn nhất ở trên cung răng, cho nên mới được gọi là răng cối lớn;
- Mỗi chiếc răng có từ 3-5 múi lớn và nó là nhóm răng duy nhất mà mỗi răng có ít nhất 2 múi ngoài;
- Bao gồm có 2 hoặc 3 chân lớn, và vị trí và hướng của chân răng rất đặc trưng;
Chính những cấu tạo đặc biệt trên giúp răng cối lớn rất vững chắc.
Đặc điểm của răng cối hàm trên
Đặc điểm của nhóm răng cối lớn hàm trên như sau đây:
- Thường sẽ có 3 chân, và cụ thể là 2 chân ngoài và 1 chân trong;
- Thường sẽ có 3 múi lớn và 1 múi nhỏ hơn;
- Thân răng có kích thước ngoài trong lớn hơn với kích thước gần xa;
- Múi gần trong và múi xa ngoài của răng cối của hàm trên có các gờ tam giác, và khi nối lại với nhau sẽ tạo thành gờ chéo;
- Những múi gần ngoài, xa ngoài và gần trong của răng cối lớn hàm trên sẽ tạo ra mẫu tam giác có 3 múi;
- 2 múi ngoài có kích thước là không tương đương, nó thường múi gần ngoài lớn hơn múi xa ngoài;
- Múi xa trong của răng cối lớn hàm trên thì thường có kích thước nhỏ hoặc là rất nhỏ, hay thậm chí có người còn không có.
Đặc điểm của răng cối lớn hàm dưới
Răng cối lớn ở hàm dưới chiếm phần sau của mỗi bên, và tương tự răng cối lớn hàm trên thì kích thước của chúng cũng sẽ giảm dần.
Các đặc điểm riêng biệt của răng cối lớn hàm dưới như sau đây:
- Cấu tạo là có 2 chân, là 1 chân gần, 1 chân xa;
- Cấu tạo là có 4 múi lớn và múi thứ 5 kích thước sẽ nhỏ hơn;
- Thân răng có kích thước gần xa lớn hơn với kích thước ngoài trong;
- Răng cối lớn hàm dưới là các chiếc răng có 2 múi lớn ở phía trong so với kích thước tương đương nhau;
- Những múi gần ngoài và xa ngoài cũng có kích thước tương đương nhau;
Răng cối lớn thứ nhất của cả hàm trên và hàm dưới đều là các chiếc răng vĩnh viễn mọc lên vào năm 6 tuổi, và vị trí ở ngay phía sau răng cối sữa thứ 2. Đồng thời, là sự hình thành của chúng cũng sẽ đánh dấu cho sự khởi đầu của cột mốc bộ răng hỗn hợp, nghĩa là nó có sự góp mặt đồng thời của cả răng sữa lẫn răng viễn viễn trên cùng 1 cung răng.
Hướng dẫn vệ sinh răng cối đúng cách
Răng cối khi bị mất đi sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng nhai thức ăn lẫn thẩm mỹ. Bởi thế, việc bảo vệ và phòng ngừa nguy cơ tổn thương răng cối, như là sâu răng, viêm nha chu…, là rất cần thiết. Để có thể làm được điều này, bạn cần lưu ý một số phương pháp vệ sinh răng cối như sau đây:
- Thực hiện biện pháp vệ sinh răng miệng đúng cách, và trong đó cần đánh răng ít nhất là 2 lần mỗi ngày;
- Dùng thêm chỉ nha khoa hoặc là tăm nước để góp phần làm sạch kẽ răng hoàn hảo nhất;
- Chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý,nhất là việc đảm bảo cung cấp đầy đủ canxi;ăn thức ăn chứa nhiều đường, vì nó nguy cơ ảnh hưởng đến men răng và nướu;
- Hạn chế tối đa các thói quen xấu như là nghiến răng, hút thuốc lá, dùng bia rượu…;
- Duy trì thói quen khám răng, cạo vôi định kỳ.
Hy vọng các thông tin trong bài viết trên của drngocimplant.com đã giúp bạn hiểu hơn về răng cối là răng nào để biết cách nhận dạng cũng như vệ sinh đúng cách, đảm bảo chức năng nhai và thẩm mỹ.
